Przedmiot działania

Do podstawowej działalności Instytutu należy inicjowanie i prowadzenie badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych, przystosowywanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeby praktyki oraz wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych, ukierunkowanych na:

• rozwiązywanie złożonych problemów modernizacji infrastruktury kolejowej i miejskiego transportu szynowego,
• doskonalenie technologii przewozów pasażerów i ładunków środkami transportu szynowego,
• zmniejszanie ryzyka eksploatacji transportu szynowego w warunkach jego normalnego działania i w stanach zagrożeń,
• naukowo-techniczne wsparcie projektowania, budowy i eksploatacji kolei dużych prędkości,
• zintegrowanie polskiej sieci kolejowej z siecią europejską,
• minimalizację oddziaływań transportu szynowego na środowisko naturalne oraz ułatwianie dostępu do tego transportu osobom niepełnosprawnym,

 w następujących obszarach:

• drogi kolejowe i drogi miejskiego transportu szynowego,
• pojazdy szynowe,
• przewozy pasażerów i ładunków oraz logistyka i analizy rynku transportowego
• sterowanie ruchem i automatyka,
• telekomunikacja i teleinformatyka,
• sieć trakcyjna, zasilanie trakcji elektrycznej oraz urządzenia i systemy nietrakcyjne,
• materiały oraz elementy, zespoły i konstrukcje stosowane w transporcie szynowym,
• ochrona środowiska naturalnego oraz dostępność transportu szynowego dla osób niepełnosprawnych,
• bezpieczeństwo publiczne i techniczne w transporcie szynowym,
• wykorzystanie transportu szynowego dla obronności kraju,
• analizy ekonomiczne w transporcie szynowym,
• modelowanie systemów i procesów transportu szynowego.

Działania Instytutu obejmują w szczególności:

1. rozwijanie teorii i metod badawczych w obszarach objętych zakresem działalności Instytutu;
2. współuczestnictwo w kluczowych projektach dotyczących rozwoju i modernizacji sieci kolejowej w Polsce oraz rozwoju sieci komunikacyjnych w aglomeracjach;
3. udział w europejskiej przestrzeni badawczej poprzez uczestnictwo w programach i projektach UE;
4. rozwiązywanie problemów modernizacji infrastruktury transportu szynowego;
5. tworzenie nowych rozwiązań w zakresie transportu szynowego, w tym o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa pasażerów, ładunków i środowiska naturalnego;
6. badanie nowych systemów, wyrobów, technologii, wyposażenia technicznego i materiałów w transporcie szynowym, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa ruchu i ochrony środowiska;
7. opracowywanie i opiniowanie standardów oraz działania prenormatywne w zakresie elementów infrastruktury transportu szynowego, procesów transportowych i bezpieczeństwa przewozów;
8. opracowywanie wymagań dotyczących nowych systemów, wyrobów, technologii, wyposażenia technicznego i materiałów w transporcie szynowym, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa ruchu i ochrony środowiska;
9. rozwój metod monitoringu i zapobiegania skutkom zjawisk i wydarzeń stwarzających zagrożenie dla ludzi, mienia i środowiska;
10. opracowywanie ekspertyz dotyczących zagadnień technicznych, technologicznych i eksploatacyjnych transportu szynowego oraz wykonywanie innych prac usługowo-badawczych, w tym zadań doradczych oraz usług konsultacyjnych, objętych działalnością Instytutu;
11. sporządzanie opinii i ekspertyz dla organów administracji publicznej i organów wymiaru sprawiedliwości;
12. opracowywanie analiz i ocen dotyczących stanu rozwoju nauki i techniki w zakresie działalności Instytutu, a także propozycji dotyczących wykorzystania osiągnięć światowych;
13. wytyczanie kierunków rozwoju w dziedzinach objętych działalnością Instytutu;
14. współpracę z krajowymi i zagranicznymi placówkami naukowymi;
15. udział w pracach legislacyjnych dotyczących polskiej i europejskiej sieci kolejowej;
16. sprawowanie nadzoru autorskiego nad wdrażaniem nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych;
17. prowadzenie działalności normalizacyjnej, certyfikacyjnej i aprobacyjnej, a także w zakresie metrologii, wynalazczości oraz ochrony własności przemysłowej i intelektualnej.

Zadania związane z rozwojem i upowszechnianiem wiedzy z zakresu transportu szynowego:

• inicjowanie i prowadzenie kursów i szkoleń specjalistycznych z pełnym przygotowaniem materiałów dydaktycznych (książki, skrypty, wybrane zbiory tematyczne);
• upowszechnianie wyników badań naukowych i prac rozwojowych poprzez własne regularne wydawnictwa;
• organizowanie konferencji i sympozjów naukowych;
• współorganizowanie ze szkolnictwem wyższym studiów podyplomowych;
• udział pracowników Instytutu w procesie dydaktycznym szkół wyższych;
• szkolenie własnej kadry badawczej poprzez kursy metod badawczych, seminaria doktoranckie i seminaria specjalistyczne.

W zakresie swojego działania Instytut może wykonywać w sposób ciągły zadania szczególnie ważne dla planowania i realizacji polityki państwa, zwłaszcza w zakresie związanym z bezpieczeństwem publicznym, obronnością i bezpieczeństwem kraju, a także edukacją i jakością życia obywateli, dotyczące zwłaszcza:

• opracowywania i opiniowania standardów w zakresie rynków pracy, ochrony zdrowia, ochrony pracy i zabezpieczenia społecznego;
• ochrony środowiska, gospodarki przestrzennej, gospodarki bogactwami i zasobami naturalnymi, rozwoju społeczeństwa informacyjnego, bezpieczeństwa technicznego, energetycznego i bezpieczeństwa transportu;
• standardów produktów i usług, a także warunków przestrzegania tych standardów;
• monitoringu i zapobiegania skutkom zjawisk i wydarzeń mogących stwarzać zagrożenie publiczne, w tym zapobiegania skutkom katastrof naturalnych lub technicznych, noszących znamiona klęski żywiołowej.